Zwyczaje Bożonarodzeniowe, Wigilia przedszkolna 2024
W dniach poświęconych tematyce zwyczajów i tradycji bożonarodzeniowych dzieci miały okazję poznać piękno świątecznych obrzędów oraz wziąć udział w różnorodnych aktywnościach. Podczas zajęć rozmawialiśmy o tym, że Święta Bożego Narodzenia to szczególny czas w roku, czas spotkań w gronie rodziny, czas radości i szczęścia. Przedszkolaki podczas swobodnych wypowiedzi chętnie dzieliły się swoimi przeżyciami związanymi z Bożym Narodzeniem oraz opowiadały o tradycjach panujących w ich domach. Poznały znaczenie zwyczajów świątecznych tj.:
– „adwent” – okres oczekiwania na Boże Narodzenie, który trwa cztery tygodnie, wierni uczestniczą wtedy w roratach, a w domach pojawiają się wieńce i kalendarze adwentowe;
– „pierwsza gwiazdka” w wigilię czekamy na pierwszą gwiazdkę, rozpoczyna ona kolację wigilijną i przypomina nam o gwieździe, która wskazała drogę trzem królom do Betlejem;
– „choinka” – zwyczaj strojenia choinki pochodzi z Niemiec, a pierwsze ozdoby wykonywano z jabłek, orzechów i papierowych łańcuchów;
– „opłatek” – podczas wigilii dzielimy się opłatkiem, symbolizuje on zgodę, miłość i wspólnotę, dawniej dzielono się nim również ze zwierzętami w gospodarstwie;
– „12 potraw na Wigilię” – na stole wigilijnym powinno być 12 potraw, bo tyle było apostołów, wśród potraw w zależnie od regionu znajdują się: barszcz czerwony z uszkami, zupa grzybowa z ziemniakami, pierogi , kapusta z grochem i z grzybami, łazanki, karp smażony, ryba po grecku, kompot z suszu, śledzie, kutia, krokiet, paszteciki z kapustą i grzybami, sałatka jarzynowa, makowiec/sernik/piernik itp.;
– „kolędy i pastorałki” – kolędy to specjalne piosenki śpiewane tylko w święta Bożego Narodzenia, jedną z najstarszych kolęd jest „Cicha noc”, która powstała ponad 200 lat temu w Austrii;
– „prezenty pod choinką” – postawianie prezentów pod choinką to tradycja, która symbolizuje miłość i troskę o bliskich, czasem mówi się, że pomagają w tym np.: Święty Mikołaj, Aniołek lub Gwiazdor, zależnie od regionu;
– „wypieki / pierniczki” – pieczenie świątecznych ciast i pierniczków to stara tradycja, dawniej pierniczki miały kształty serc, gwiazdek i zwierzątek, a w niektórych domach wieszano je na choince;
– „puste miejsce przy stole” – pozostawiane dla niespodziewanego gościa lub osoby samotnej;
– „pasterka” – uroczysta msza odprawiana o północy z 24 na 25 grudnia, upamiętniająca narodziny Jezusa;
– „szopki bożonarodzeniowe” – szopki przedstawiają scenę narodzin Jezusa, w Krakowie znane są także bogato zdobione szopki krakowskie;
– „kolędowanie” – tradycja wędrowania kolędników z gwiazdą, szopką lub przebrani za postacie biblijne, dawniej było to popularne na wsiach;
– „sianko pod obrusem” – pod obrus wigilijny wkładamy sianko na pamiątkę stajenki, w której narodził się Jezus, to symbol prostoty i pokory.
W ramach zajęć dzieci podejmowały też próby globalnego czytania, rozpoznając świąteczne wyrazy tj.: „choinka”, „kolędy”, „wigilia” czy „święta” – dzięki tej aktywności rozwijały umiejętności językowe oraz wzbogacały słownictwo związane z tematyką zajęć. Przedszkolaki miały też okazję wysłuchać opowiadania „Jak wół i osioł trafili do stajenki”. K. W. Waggerl oraz świątecznych bajek m.in.: „Święta u Zuzi”, które wprowadziły nas w atmosferę Bożego Narodzenia, pobudzały wyobraźnię i dostarczały inspiracji do dalszych działań plastycznych oraz rozmów o świętach. Przedszkolaki wzięły udział w quizie, który sprawdzał ich znajomość zwyczajów i tradycji bożonarodzeniowych np.: czy święta Bożego Narodzenia obchodzone są w grudniu, czy piernik to świąteczne ciasto? itp., oraz rozwiązywali zagadki np.: co zawinięte w papier i związane sznurkiem skrywa niespodzianki?
Podczas opowieści ruchowej ,,Świąteczne przygotowania” dzieci naśladowały mycie okien, wycieranie kurzów, pieczenie ciast itp., zagrały też w świąteczne memory oraz układały obrazki zgodnie z ilustracją wyrzucona na kostce. Na koniec wykonały prace plastyczne, tematyczne karty pracy oraz tworzyły kartki świąteczne dla bliskich.
Ostatniego dnia dzieci przyszły do przedszkola ubrane odświętnie i wspólnie z nauczycielami i rówieśnikami celebrowały przedszkolną Wigilię. Na stole pojawił się: biały obrusy, sianko, owies, opłatki, świąteczne ozdoby, a w tle słychać było kolędy. Dzieci wysłuchały Ewangelii o Narodzeniu Jezusa, składały sobie życzenia i dzieliły się opłatkiem, po czym zasiadły do wspólnego posiłku. Wigilia w przedszkolu to wspaniały sposób na wprowadzenie w magię świąt Bożego Narodzenia i wyjątkowa okazja do przeżycia świątecznej atmosfery w gronie przedszkolnym.